Upadłość konsumencka jest obecnie jedną z najpopularniejszych metod oddłużenia. Coraz częściej przedstawia się ją jako remedium mające rozwiązać wszelkie problemy finansowe. Czy jednak upadłość jest dla każdego? Czy osoba skazana prawomocnym wyrokiem karnym za przestępstwa gospodarcze, ma szansę na oddłużenie?

Rys stanu faktycznego:

Kancelaria występowała jako pełnomocnik upadłego, który został wielokrotnie skazany za przestępstwa gospodarcze, w tym art. 286 k.k. i art. 270 k.k. Sąd karny ustalił nadto, że upadły działał w warunkach recydywy, a z przestępstw uczynił sobie stałe źródło dochodu. Czyny, jakich się dopuścił z pewnością zwiększyły stan jego niewypłacalności oraz doprowadziły do braku możliwości spłaty zadłużenia wskutek wykonania kary pozbawienia wolności.

Syndyk, powołując się na te fakty, wniósł o odmowę oddłużenia upadłego. Argumentował przy tym, iż upadły działał celowo w celu osiągnięcia korzyści majątkowych, bez zamiaru zwrotu zobowiązań. W ocenie syndyka kolejne zobowiązania nie były przez upadłego zaciągane, w celu spłaty poprzednich zadłużeń, a po prostu w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, w celu uzyskania środków na życie. W ocenie syndyka, motywacja upadłego w oczywisty sposób świadczyła o jego celowym i świadomym zwiększaniu swojego zadłużenia. Syndyk wskazał też, że upadły musiał zdawać sobie sprawę z tego, że jego nielegalna działalność i oszustwa wyjdą na jaw, jak również, że takie działanie przyczynią się do zwiększenia jego niewypłacalności.

Nasza kancelaria, reprezentująca upadłego, wniosła o warunkowe umorzenie zobowiązań bez ustalenia planu spłaty oraz o nieuwzględnienie wniosku syndyka o odmowę oddłużenia upadłego. Przedstawiliśmy szereg argumentów dowodzących, że upadły nie zasłużył na tak surową sankcję. Ostatecznie sąd upadłościowy przychylił się do naszego stanowiska i warunkowo umorzył zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli. Orzeczenie jest prawomocne.

Czy skazanie upadłego za przestępstwa gospodarcze skutkuje odmową oddłużenia?

Skazanie upadłego za przestępstwa gospodarcze, w szczególności za przestępstwo oszustwa, z pewnością jest faktem obciążającym upadłego. Wszakże na tej podstawie należy stwierdzić, że upadły, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Oznacza to, że upadły zaciągał zobowiązania z bezpośrednim pokrzywdzeniem innych osób, najczęściej wierzycieli, na przykład wprowadzając ich w błąd co do zamiaru albo możliwości spłaty zadłużenia. Badając zachowanie upadłego na przedpolu upadłości organy postępowania upadłościowego bez wątpienia wezmą pod uwagę prawomocne skazanie upadłego za przestępstwa gospodarcze.

Wyrok skazujący nie oznacza jednak automatycznie, że skazany nie ma szans na oddłużenie. Osoba skazana za przestępstwa gospodarcze ma szansę na oddłużenie. Okazuje się bowiem, że odmowa oddłużenia upadłego może z tego powodu nastąpić wyłącznie na podstawie bardzo wyśrubowanych przesłanek i w niektórych przypadkach skazany może uzyskać oddłużenie.

Kiedy skazanie za przestępstwa gospodarcze nie stanowi przeszkody dla oddłużenia?

Na kanwie powołanej sprawy, argumentacja kancelarii zastępującej upadłego – skazanego, która doprowadziła ostatecznie do korzystnego dlań orzeczenia, sprowadzała się do poniższych kwestii.

• Syndyk nie wykazał, aby upadły działał z zamiarem bezpośrednim, w celu doprowadzenia do swojej niewypłacalności, tzn. aby zasadniczą pobudką upadłego była niewypłacalność lub jej pogłębienie. Upadły działał co najwyższej w zamiarze ewentualnym, który nie może skutkować odmową oddłużenia.
• Upadły częściowo uregulował swoje zobowiązania, a środki uzyskane z przestępstwa przeznaczał głównie na utrzymanie rodziny.
• W sprawie zaistniały okoliczności częściowo niezależne od upadłego, które doprowadziły do zaprzestania regulowania zobowiązań.
• Upadły poniósł już surową karę za swoje czyny, a ponowne sankcjonowanie (odmowa oddłużenia) z tego samego powodu, oznacza karanie go za to samo przewinienie.
• Aktualne zachowanie upadłego dowodzi, że resocjalizacja przynosi dobry rezultat, a oddłużenie stanowić będzie jeden z jej elementów.

Autor: Maciej Tuszakowski – doradca restrukturyzacyjny [lic. 1356], adwokat

_{Zdjęcie użyte do niniejszego wpisu pochodzi z zasobów: <a href=”https://pl.freepik.com/darmowe-zdjecie/piekny-wiezowiec-z-architektura-i-budynek-wokol-miasta_3717841.htm”>Obraz autorstwa lifeforstock na Freepik</a>}